Nie wszyscy są w stanie precyzyjnie odpowiedzieć na pytanie kim jest i czym zajmuje się ortoptysta. Jednocześnie specjaliści z tej dziedziny działają w naszym kraju już od 40 lat. Co warto wiedzieć o usługach ortoptysty? Jaką szkołę trzeba ukończyć, żeby wykonywać ten zawód? Czym charakteryzuje się badanie ortoptyczne? Cennych porad udziela nam doświadczona ortoptystka z Warszawy.

Co to jest ortoptyka?

Ortoptyka jest dziedziną okulistyki, która specjalizuje się w bezinwazyjnym i całkowicie bezpiecznym leczeniu wybranych schorzeń i dysfunkcji narządu wzroku. Praca ortoptysty polega na zaleceniu pacjentowi wykonywania konkretnych ćwiczeń usprawniających mięśnie oka, a następne wspólnym ich wykonywaniu. Ortoptysta współpracuje z lekarzem okulistą Ćwiczenia narządu wzroku często łączone są z innymi (nierzadko bardziej inwazyjnymi) metodami leczenia rekomendowanymi przez okulistę.

Ortoptysta – charakterystyka zawodu

Ortoptystą może nazywać się osoba, która ukończyła 2-letnie studium zawodowe na kierunku ortoptystyka. Współcześnie tego typu szkoły działają w wielu polskich miastach – między innymi w Warszawie, Gdańsku, czy Krakowie. Pierwszą placówką kształcącą ortoptystów było Medyczne Studium Zawodowe nr 1 w Krakowie (kierunek otworzono w 1979 roku). Obecnie studenci mogą zdobywać kwalifikacje zawodowe w trybie dziennym, weekendowym i wieczorowym.

Ortoptyści znajdują zatrudnienie w gabinetach okulistycznych, gabinetach leczenia zeza, gabinetach pleoptyczno-ortoptycznych. Bardziej przedsiębiorczy przedstawiciele tego zawodu decydują się na założenie własnej działalności gospodarczej.

Jakie są podstawowe kompetencje ortoptysty?

Do podstawowych kompetencji ortoptysty zaliczamy samodzielne wykonywanie badań strabologicznych, polegających na diagnostyce zeza, samodzielne przygotowywanie i kwalifikowanie pacjentów do ćwiczeń leczniczych oczu, kwalifikowanie i przygotowywanie pacjentów do diagnostycznych badań okulistycznych i strabologicznych, dobieranie pomocy optycznych i nieoptycznych, wykonywanie ćwiczeń leczniczych narządu wzroku, nauczanie dzieci i ich opiekunów technik ćwiczeń do samodzielnego wykonywania w warunkach domowych, stosowanie profilaktyki okulistycznej, obserwacja reakcji pacjentów na zastosowane zabiegi (i w zależności od potrzeb modyfikowanie ćwiczeń), współpraca z zespołami terapeutycznymi, a także udzielanie pierwszej pomocy.

Kluczowym w pracy ortoptysty narzędziem jest synoptofor. Jest to specjalistyczne urządzenie stosowane do pomiarów kąta zeza. Synoptofor umożliwia wykonanie diagnostyki także zeza ukrytego i zeza okresowego. Samo badanie jest bardzo proste i nie powoduje żadnych późniejszych działań niepożądanych.

Kto powinien skorzystać z pomocy ortoptysty?

Pacjentami ortoptystów bardzo często są dzieci, a to dlatego, że w ich przypadku ćwiczenia pozwalają na osiągniecie najlepszych rezultatów. Jednocześnie należy pamiętać, że ćwiczenia są rekomendowane w przypadku osób, u których zez został zaobserwowany nie wcześniej niż w drugim roku życia. Ortoptyści pomagają również pacjentom, którzy przebyli operacje chirurgiczne narządu wzroku.

Do ortoptysty należy zgłosić się również w przypadku podejrzenia zeza (specjaliści ci diagnozują również zeza ukrytego), trudności w czytaniu, pisaniu, niechęci dziecka do nauki czy braku skupienia. Często tego typu objawy są spowodowane dysfunkcjami w obrębie narządu wzroku i tzw. słabszej konwergencji mięśni oka.  Pamiętajmy że często nie jesteśmy w stanie samodzielnie określić, czy mamy poważny problem ze wzrokiem. Samo małe dziecko również nie powie nam że źle widzi, bo tego nie wie.

Pamiętajmy zatem że  do ortoptysty na diagnozę ortoptyczną  warto udać się, gdy zaobserwujemy takie objawy jak: częste łzawienie i przecieranie oczu, konieczność znacznego przybliżania przedmiotów, żeby przyjrzeć im się bliżej, siadanie blisko telewizora, trudności w czytaniu i pisaniu, przechylanie głowy na bok, przymykanie jednego oka, widoczne opadnięcie górnej powieki, odruchowe unikanie kontaktu ze źródłem światła, bóle głowy (których przyczyny nie jesteśmy w stanie określić).

Warto pamiętać, że im wcześniej zgłosimy się do ortoptysty, tym większe są szanse na wykrycie zaburzeń we wczesnym stadium rozwoju i pełne ich wyleczenie w wyniku rehabilitacji (ćwiczeń ortoptycznych).

źródło: https://zobaczycjutro.org/diagnoza-ortoptyczna-warszawa/