Narkotyki w ciąży – jaki mają wpływ na płód?

Ciąża jest okresem w życiu kobiety, w którym powinna przygotowywać się na przyjęcie swojego potomstwa. Noszone pod sercem przez dziewięć miesięcy dziecko powinno mieć zapewnione bezpieczne warunki do rozwoju w brzuchu matki. Podczas ciąży nie wolno pić alkoholu ani zażywać innych substancji psychoaktywnych, w tym narkotyków. Niestety zdarza się, że niektóre kobiety nie przestrzegają tych zakazów. Jakie są konsekwencje zażywania narkotyków w czasie ciąży – zarówno dla matki, jak i dziecka?

Jak narkotyki działają na organizm człowieka?

Narkotyki to substancje psychoaktywne, które działają negatywnie na organizm. Przede wszystkim upośledzają różne funkcje mózgu, doprowadzając do zniszczeń między innymi w ośrodkowym układzie nerwowym. Uzależnienie od substancji chemicznej, jaką są narkotyki, prowadzi do degradacji komórek, które odpowiadają na prawidłową pracę narządów, np. nerek. Mogą upośledzać także działanie receptorów odpowiedzialnych za mowę. Negatywne działanie narkotyków na organizm człowieka zauważa się także badając pracę serca. U narkomanów częste są zaburzenia takie jak arytmia czy wysokie ciśnienie tętnicze. Co więcej, osoby zażywające narkotyki są bardziej narażone na ryzyko wystąpienia wylewu krwi do mózgu i zawału.

Narkotyki a ciąża – zagrożenia

Kobiety w okresie rozrodczym, które zażywają narkotyki sporadycznie, zwykle mają duże obawy, jeśli brały narkotyki w pierwszych tygodniach ciąży. Często nie wiedząc, że są w ciąży, nie mają świadomości, że narkotyki w pierwszym trymestrze mogą zaszkodzić rozwojowi płodu. W takiej sytuacji konieczne jest wykonanie wszelkich badań, które pozwolą potwierdzić, że płód rozwija się prawidłowo.

Niezwykle groźne jest zajście w ciążę kobiety uzależnionej od narkotyków. Ich długotrwały wpływ na organizm człowieka prowadzi do zmian nie tylko fizycznych, ale i psychicznych. Narkotyzowanie się upośledza zdolność racjonalnego myślenia i podejmowania decyzji. Utrudnia koncentrację, powoduje problemy w pracy i przyczynia się do upadku norm moralnych, prowadząc do szeregu zaniedbań. Konieczne jest wówczas rozpoczęcie odpowiedniej terapii – więcej o działaniu ośrodka leczenia narkomanii można przeczytać tutaj: https://www.freedom-24.pl/oferta/narkomania.

Dlaczego nie wolno zażywać substancji psychoaktywnych w ciąży? 

Narkotyki i dopalacze to substancje, których nawet sporadyczne spożywanie w ciąży może doprowadzić do wystąpienia nieodwracalnych zmian w rozwijającym się płodzie. Ciąża to szczególny czas w życiu każdej kobiety, kiedy jest odpowiedzialna nie tylko za swoje zdrowie. Związki znajdujące się w narkotykach mogą prowadzić do niepełnosprawności intelektualnej lub fizycznej dojrzewającego dziecka. Uzależnienie może nawet utrudniać donoszenie ciąży, co skutkuje poronieniem.

Jaki wpływ mają narkotyki na płód?

Działanie narkotyków na płód może być inne w zależności od tego, jakie narkotyki przyjmowała matka podczas ciąży.

  • Opiaty i opioidy – czyli np. heroina i metadon, to narkotyki, których zażywanie zwiększa ryzyko poronienia lub porodu przedwczesnego. Ponadto negatywnie wpływa na rozwój płodu, a także może prowadzić do wystąpienia tzw. płodowego zespołu abstynencyjnego.
  • Morfina – jej zażywanie podczas ciąży może spowodować uzależnienie nowonarodzonego dziecka od narkotyku. Co więcej, dziecko może urodzić się jako wcześniak z niedowagą lub umrzeć podczas porodu. U noworodków zauważa się problemy z oddychaniem, napady drgawkowe.
  • Kokaina – powoduje skurcze naczyń, co sprzyja odklejaniu się łożyska, zahamowaniu wzrastania płodu czy wcześniactwu. Spożywanie kokainy wiąże się też z wystąpieniem u urodzonego dziecka różnego rodzaju zaburzeń w zachowaniu, które utrudniają samodzielne funkcjonowanie, np. wzmożona płaczliwość, nadpobudliwość, problemy z oddychaniem.
  • Amfetamina – zwiększa ryzyko wcześniactwa, śmiertelność płodów, a także występowanie wad wrodzonych. Urodzone dzieci mogą mieć zaburzenia emocjonalne, depresję, stany lękowe lub ADHD.

Narkotyki w ciąży – skutki i konsekwencje

Jakie problemy może mieć dziecko, którego matka zażywała narkotyki w ciąży? To temat, który doczekał się wielu publikacji naukowych, które potwierdzają możliwy nieprawidłowy rozwój dziecka. Na ten moment najlepiej zbadane i opisane są takie zaburzenia noworodków jak:

  • wcześniactwo,
  • niska masa urodzeniowa,
  • niska skala oceny Apgar, 
  • płodowy zespół abstynencyjny,
  • wystąpienie wad wrodzonych.

Co więcej, u narodzonych dzieci, których matki spożywały narkotyki, zauważa się negatywne skutki, które zaburzają zdrowy rozwój poprzez upośledzenie funkcjonowania centralnego systemu nerwowego. Ponadto narażenie płodu na ekspozycję narkotyków może doprowadzić nawet do uzależnienia dziecka od substancji psychoaktywnych jeszcze podczas ciąży.

Narkotyki zażywane przez partnera a ciąża – jaki jest związek?

Narkotyki w ciąży to problem, który mogłoby się wydawać, że dotyczy tylko kobiet. Faktem jest jednak, że ciąża to proces, w którym ogromne znaczenia ma jakość i ilość plemników mężczyzny. Zażywanie substancji psychoaktywnych upośledza ruchliwość plemników, ale także ma wpływ na produkcję wadliwych plemników. Oznacza to, że zażywanie narkotyków zarówno przez kobietę, jak i mężczyznę, jest niebezpieczne i stwarza ryzyko wystąpienia wad płodu. Przyczynia się także do nieodwracalnych wad wrodzonych. Przekazanie wadliwego materiału genetycznego uniemożliwia urodzenie zdrowego dziecka.