Zakup nieruchomości przez osobę prywatną wiąże się z pewnymi formalnościami. Wbrew pozorom wizyta u notariusza i pobrane przez niego opłaty i podatek nie zamykają tematu obowiązków nabywcy. Nowy właściciel musi złożyć w urzędzie gminy informację IN-1. Jak to zrobić i z czym wiąże się zaniedbanie w tym zakresie?

Informacja IN-1 dla osób fizycznych

Osoby fizyczne – niezależnie od tego, czy prowadzą działalność gospodarczą, czy nabywają nieruchomość wyłącznie dla celów prywatnych – muszą wypełnić i złożyć formularz „Informacja o nieruchomościach i obiektach budowlanych”. Na złożenie IN-1 mają 14 dni licząc od dnia, w którym nastąpiły okoliczności skutkujące powstaniem obowiązku podatkowego, czyli np. zakupiono grunt, budynek lub jego część bądź budowlę. Organem odpowiednim do złożenia IN-1 jest urząd miasta lub gminy właściwy według miejsca położenia nieruchomości.

Złożenie informacji IN-1 jest obowiązkowe. Nie ma przy tym znaczenia, czy dana nieruchomość podlega opodatkowaniu, czy też jej posiadacz może korzystać ze zwolnienia w tym zakresie. Wyjątek stanowią grunty podlegające pod podatek rolny. Nie płaci się jednocześnie podatku rolnego oraz podatku od nieruchomości.

Jak prawidłowo wypełnić IN-1

Formularz IN-1 można pobrać ze strony internetowej gminy lub udać się do urzędu osobiście i wypełnić druk na miejscu. Urzędy przyjmują też informacje dostarczone drogą pocztową. Obecnie coraz większą popularnością cieszy się elektroniczna wysyłka dokumentów. Druk IN-1 osoba prywatna dostarczy tą drogą do urzędu m.in. za pośrednictwem platformy ePUAP. Konieczne jest jednak posiadanie narzędzia umożliwiającego identyfikację tożsamości, np. Profilu Zaufanego.

Alternatywą dla tradycyjnego wypełniania okienek w formularzu jest kalkulator IN-1 Przyjaznych Deklaracji. To forma kreatora, który prowadzi użytkownika krok po kroku przez proces zgłaszania nieruchomości do opodatkowania. Zamiast formularza, mamy tu m.in. kafle do wybrania rodzaju nieruchomości. Takie rozwiązanie okazuje się szczególnie przydatne dla osób prywatnych, które kupiły swoją pierwszą nieruchomość lub nie mają dużego doświadczenia w wypełnianiu druków IN-1.

Konsekwencje niezgłoszenia nieruchomości do opodatkowania

Podstawową konsekwencją braku zapłaty podatku w terminie są odsetki za zwłokę. Zostają one naliczone począwszy od dnia następującego po dniu, w którym upłyną termin zapłaty podatku. Co do zasady, to właściciel nieruchomości sam powinien obliczyć i zapłacić należne odsetki.

Należy też pamiętać o regulacjach określonych w Kodeksie karnym skarbowym. Zgodnie z art. 54 tego aktu prawnego, nieujawnienie właściwemu organowi podatkowemu przedmiotu lub podstawy opodatkowania bądź niezłożenie deklaracji, które naraża podatek na uszczuplenie, grozi karą do 720 stawek dziennych, a nawet karą pozbawienia wolności.

Choć w praktyce raczej nie zdarza się, aby osoba prywatna trafiła do więzienia za niezłożenie informacji IN-1, warto znać swoje obowiązki i dbać o ich przestrzeganie. Należy też pamiętać, że druk IN-1 składamy nie tylko przy nabyciu, ale też np. zmianie przeznaczenia nieruchomości. Jeśli zaczniemy ją użytkować np. na cele działalności gospodarczej (choćby w części) zmieni się wysokość podatku od nieruchomości. Urząd gminy musi o tym wiedzieć, dlatego w takich okolicznościach, a także przy zbyciu, konieczne jest złożenie druku IN-1.